Διεθνής Διαφάνεια: Ειδική αναφορά για Siemens και ομόλογα

Ειδική αναφορά στην Ελλάδα κάνει η Transparency International (Τ.Ι.) στη φετινή της έκθεση για τη διαφθορά και τον ιδιωτικό τομέα, με τη χώρα μας να συμπεριλαμβάνεται στην ειδική λίστα των 46 χωρών με περιπτώσεις διαφθοράς στις οποίες εμπλέκονται εταιρείες του ιδιωτικού τομέα και κατά τις οποίες διευθυντές, βασικοί μέτοχοι και άλλοι εμπλεκόμενοι εντός των επιχειρήσεων έκαναν κατάχρηση της ισχύος τους για προσωπικό όφελος, εις βάρος ιδιοκτητών, επενδυτών, υπαλλήλων και κοινωνίας γενικότερα.

Στην ειδική έκθεση της Transparency International (Global Corruption Report 2009: Corruption & the Private Sector) επισημαίνεται ότι οι δωροδοκίες και η παράνομη διαμόρφωση των τιμών ασκούν επιρροή στη δημόσια πολιτική, κοστίζοντας στις διάφορες χώρες αρκετά δισ. ευρώ σε χαμένα έσοδα.

Στην ειδική μελέτη για την Ελλάδα γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο σκάνδαλο Siemens καθώς και στο σκάνδαλο για τις ζημίες που υπέστησαν τα ασφαλιστικά ταμεία από τοποθετήσεις σε δομημένα ομόλογα. Παράλληλα, παρουσιάζονται οι νομικές και θεσμικές ρυθμίσεις στις οποίες προχώρησε η ελληνική κυβέρνηση στην προσπάθειά της για την πάταξη της διαφθοράς, στον απόηχο ενός «κύματος» κατηγοριών για σκάνδαλα διαφθοράς που προκάλεσαν έντονους «τριγμούς» στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό.

Παράλληλα, πολλά υπουργεία προχώρησαν σε πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της διαφθοράς, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Ειδικότερα, το υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στις αρχές του 2007 στη δημιουργία μιας ειδικής τηλεφωνικής γραμμής (1564), στην οποία μπορούν να τηλεφωνήσουν όλοι οι πολίτες και να αναφέρουν περιπτώσεις διαφθοράς και κακοδιαχείρισης. Στο πλαίσιο των συγκεκριμένων προσπαθειών, το υπουργείο Υγείας προχώρησε στη σύσταση ειδικής επιτροπής για την πάταξη της διαφθοράς στη διαδικασία κρατικών προμηθειών, ενώ επέβαλε σε όλα τα νοσοκομεία τη σύσταση ετήσιου προϋπολογισμού, κατ' αναλογία με τα διεθνή πρότυπα.

Τα παραπάνω παραδείγματα, σύμφωνα με την Τ.Ι., αποτελούν ενδείξεις των προσπαθειών της ελληνικής κυβέρνησης για την εφαρμογή θεσμικών αλλαγών και μέτρων με απώτερο στόχο την πάταξη της διαφθοράς. Το σκάνδαλο Siemens αποτελεί υπόθεση-ορόσημο για την Ελλάδα, όχι επειδή συνδέεται με ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς στη Γερμανία, αλλά και εξαιτίας της ανάμειξης των δύο μεγάλων πολιτικών κομμάτων της χώρας. Οσον αφορά το σκάνδαλο με τα δομημένα ομόλογα, η σχέση μεταξύ του κράτους και των επενδύσεών του στον ιδιωτικό τομέα έχει βρεθεί στο επίκεντρο έντονων επικρίσεων από το Μάρτιο του 2007. Οι επενδύσεις αφορούν δομημένα ομόλογα, εξαιτίας των οποίων τα ασφαλιστικά ταμεία επιβαρύνθηκαν με ζημιές 20 εκατ. ευρώ.

Η υπόθεση αντικατοπτρίζει τον αρνητικό αντίκτυπο στις κρατικές επενδυτικές πρακτικές από «παραθυράκια» και πολύπλοκες διαδικασίες στις επενδύσεις στον ιδιωτικό τομέα. Η θετική αντίδραση της κυβέρνησης με την προσαγωγή των υπόπτων και της JP Morgan ενδεχομένως να συμβάλει στο να μην χαθούν τα χρήματα των ασφαλισμένων.