Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

Η έννοια της Ανάγκης

Μιλήσαμε στο προηγούμενο άρθρο για την "ανάγκη της επαναστάσεως και την φύση αυτής", όμως αισθάνομαι ότι θα πρέπει να εξηγήσουμε κάποια βασικά πράγματα ως προς τον τίτλο για να μην δημιουργείται η οποιαδήποτε σύγχυση. Το θέμα της φύσεως της επαναστάσεως νομίζω καλύφθηκε επαρκώς, όμως δεν καλύφθηκε, πιστεύω, επαρκώς το ζήτημα της Ανάγκης για αυτό και επανέρχομαι, όχι φυσικά για να ξανασυζητήσουμε το γιατί είναι αναγκαία μια επανάσταση έτσι όπως την περιέγραφε ο μεγάλος Έλλην, Περικλής Γιαννόπουλος, αλλά για να δούμε την έννοια της ίδιας της Ανάγκης. Βίαιη αναπόφευκτη Θεϊκή δύναμη, η Ανάγκη, σύμφωνα με την Ορφική Θεολογία, μητέρα των Μοιρών κατά τον Πλάτωνα ή μητέρα της Αδράστειας κατά τον Πλούταρχο, αδερφή της Θέμιδας και εξισωμένη με την Ερινύα κατά τον Στοβαίο και τον Ευριπίδη αντίστοιχα. Σύμφωνα με μαρτυρία του Παυσανία υπήρχε ιερό, άβατο για οποιονδήποτε, της Ανάγκης στην Ακροκόρινθο, οπού εκεί λατρευόταν μαζί με την Βία. Θεά γεννήτωρ του ίδιου του Σύμπαντος, διαφεντεύει Θεούς και ανθρώπους αδιακρίτως. Αυτά πάνω κάτω ίσχυαν στην Αρχαία Ελλάδα σχετικά με την Ανάγκη και οι όσοι αρχαιολάτρες διαβάζουν πιθανών αυτό το άρθρο μπορούν να σταματήσουν εδώ, αφού τώρα θα μεταφερθούμε και πάλι στο βαρετό και σκοτεινό 2010. Οι παραπάνω αναφορές, βέβαια, δεν γίνανε άνευ λόγου, αλλά για να καταδείξουν παρέα με την παρακάτω ανάλυση τον εκφυλισμό της έννοιας της Ανάγκης στην σύγχρονη Ελλάδα, καθώς και τον ίδιο τον εκφυλισμό της Ελληνικής Κοινωνίας μέσα από αυτό. Με λίγα λόγια πως η κοσμικοποίηση μίας θεότητας όπως η Ανάγκη οδήγησε την Κοινωνία στην παρακμή ή αλλιώς πως μια παρηκμασμένη καπιταλιστική κοινωνία θέτει τις έννοιες όπως την βολεύουν και την εφησυχάζουν. Η ερμηνεία κατά το δοκούν εννοιών και λέξεων αποτελεί πλέον πληγή για την Ελληνική κοινωνία, αφού οι ξεκάθαρες έννοιες των Ελληνικών γίνονται πεδίο εκμετάλλευσης και διαστρέβλωσης πολιτικών απατεώνων, πρόθυμων ανελλήνιστων φερέφωνων και φυσικά "καθηγητάδων" που πρόθυμα διαγράφουν την γνώση προς χάριν της πολιτικής. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, κατά την γνώμη μου, περί αυτού είναι η έννοια του φασισμού που έχει γίνει έννοια-λάστιχο για να περιλαμβάνει οτιδήποτε θέλουν οι αριστεροί, ασχέτως που στον ορισμό που δίνουν ταιριάζουν κυρίως τα δικά τους καθεστώτα, από όποια πλευρά και να το δει κανείς. Ένα άλλο παράδειγμα που έρχεται κατά νου είναι η έννοια του "επιθετικού" πολέμου στην "Δίκη" της Νυρεμβέργης περιελάμβανε μόνο τις επιθέσεις του Άξονα.

Ποια ήταν η Ανάγκη;

Νομίζω και ελπίζω θα συμφωνήσουμε ότι οι θεολογικές διαφορές ανάμεσα στους αρχαίους συγγραφείς που ανέφερα στον πρόλογο δεν είναι εξαιτίας αιρέσεων, αλλά εξαιτίας διαφορετικών-παρεμφερών ερμηνειών περί των εννοιών. Η γνώμη μου για το "δωδεκάθεο" είναι ότι στην ουσία ήταν η λατρευτική διαδικασία προσωποποιημένων εννοιών και οι συμβολισμοί-θεολογία περί αυτών καταγραφή και έκφραση της συνδέσεως αυτών των εννοιών, παρά στεγνή απαρίθμηση του "γενεαλογικού" δέντρου των Θεών. Στην αρχαιοελληνική θεολογία δεν γεννά ο Μαλελεήλ τον Μαθουσάλα και ο Μαθουσάλας τον Λάμεχ, αλλά η Νύχτα είναι μητέρα του Ύπνου που είναι αδερφός του Θανάτου. Αντιλαμβανόμαστε, όλοι ελπίζω, λοιπόν ότι μιλάμε για έννοιες και συμβολισμούς όταν μιλάμε για την Ελληνική Θεογονία, δεν μιλάμε για ένα παραμυθάκι το οποίο χρόνια αργότερα θα προσπαθούσε να επιβληθεί ως Ιστορία, όπως το αντιπαράδειγμα που δώσαμε. Η Νύχτα, λοιπόν, μητέρα του Ύπνου, γιατί αυτός έρχεται συνήθως το βράδυ. Ας επιστρέψουμε όμως να αναψηλαφήσουμε το "γενεαλογικό" δέντρο της Ανάγκης σε μια προσπάθεια να αντιληφθούμε τι ήταν κάποτε η έννοια της Ανάγκης. Θεϊκή δύναμη, λοιπόν, αθάνατη δηλαδή που μπορεί μόνο να εξευμενιστεί. Μητέρα ή συχνά ταυτιζόμενη με την Αδράστεια, δηλαδή την Νέμεσις, την Θεά-προσωποποίηση της εκδίκησης. Συνεπώς Ανάγκη ήταν μια πτυχή του θέλω που η στέρηση της μπορούσε να οδηγήσει στην εκδίκηση. Θεωρείται και αδερφή της Θέμιδας που είχε κόρη της την Δίκη παραπέμποντας ευθέως στο ότι η εκδίκηση είναι αδερφή έννοια της Δικαιοσύνης. Και ερωτώ. Πόσα περιστατικά υπήρξαν όπου η εκδίκηση, δηλαδή η απόδοση δικαιοσύνης από έναν ιδιώτη, δεν αντικατέστησε πλήρως ηθικά μία χρεοκοπημένη δικαιοσύνη; Θα δώσω ως παράδειγμα τον Drąsius Kedys, τον Πατέρα που εκτέλεσε αυτούς που κακοποιούσαν το παιδί του, τους οποίους η Λιθουανική "δικαιοσύνη" δεν τόλμησε να αγγίξει εξαιτίας των διασυνδέσεων τους. Μητέρα των Μοιρών, κατά των Πλάτωνα, δηλαδή τόσο ισχυρή που στην ουσία καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις κινήσεις και γενικά την μοίρα, Θεών και θνητών. Συνοψίζουμε και βλέπουμε ότι η Ανάγκη είναι κάτι τόσο απαραίτητο και αναπόφευκτο που μπορεί να οδηγήσει κάποιον στην χρήση βίας προκειμένου να την καλύψει. Η Ανάγκη έχει πλήρη σχέση με την Δικαιοσύνη, είτε αυτή αποδίδεται θεσμικά, είτε όχι. Η ανάγκη έχει σχέση με την Αρετή και την Τιμή, για αυτό και η καταπάτηση της οδηγεί στην Βία και στην εκδίκηση. Η Ανάγκη είναι, λοιπόν, έννοια απορρέουσα και εγγυώμενη την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την Υπερηφάνεια, την Τιμή. Εξού λοιπόν και η ανάγκη της επαναστάσεως για τους σκεπτόμενους Ελληνικά. Οι μοντέρνως σκεπτόμενοι ραγιάδες μπορούν να μείνουν προσκολλημένοι στην πασιφιστική, συντηρητική, μικροαστική μιζέρια τους, άλλωστε αυτό κάναν πάντοτε.

Ποια είναι σήμερα η ανάγκη;

Στην, όχι και τόσο πρόσφατη, έβδομη έκδοση της εγκυκλοπαίδειας "Δομή" του 1975 (σελ.32, τόμος Β) διαβάζουμε ότι οι "ανάγκες" διαιρούνται σε πρωτεύουσες, όπως η τροφή, και σε δευτερεύουσες, όπως το διάβασμα ή η διασκέδαση. Τονίζει δε η εγκυκλοπαίδεια ότι ο αριθμός των αναγκών είναι απεριόριστος και ότι οι διευθυνόμενες οικονομίες φροντίζουν για την ιεράρχηση των αναγκών. Η ανάλυση για "πρώτη" φορά της έννοιας της ανάγκης, όπως λέει η εγκυκλοπαίδεια, έγινε το γύρω στο 1870 από τους Ουίλιαμ Τζέβονς, Λεόν Βαλρά και Κάρλ Μένγκερ, οι οποίοι ήταν όλοι οικονομολόγοι και συνεργάστηκαν στην απεμπλοκή της εργασίας από την τιμή των προϊόντων και εν γένει από την Οικονομία. Βλέπουμε λοιπόν ότι η οπτική κάτω από την οποία εξέτασαν αυτοί οι τρεις την έννοια της ανάγκης δεν έχει να κάνει με την Τιμή και την Αρετή, αλλά μόνο με μπακαλίστικες εκτιμήσεις τιμών και τον δαίμονα της οικονομίας, όπως την χαρακτήριζε ο Έβολα. Μια απλή ματιά στην κοινωνία μας θα δείξει ότι στην ουσία η άποψη αυτών των τριών οικονομολόγων, είναι σήμερα η επικρατούσα άποψη σχετικά με το θέμα μας. Όχι μόνο η οικονομία μας πελαγοδρομεί στα άγρια νερά των διαφημιστικών εταιριών που μπορούν και επηρεάζουν την ζήτηση των προϊόντων χωρίς να έχει καμμία σχέση η εργασία και ο κόπος, αλλά και η Τιμή δεν θεωρείται Ανάγκη. Τα αποτελέσματα της θεώρησης αυτής μπορούμε να τα δούμε ανά πάσα στιγμή άμα ανοίξουμε τους δέκτες των τηλεοράσεων μας ή αν παρατηρήσουμε λίγο την κοινωνία στην οποία διαβιούμε. Η τηλεόραση έχει πληθώρα εκπομπών, όπου άνθρωποι καλούνται να αυτοξεφτιλιστούν προκειμένου να καλύψουν την "ανάγκη" τους για προβολή, δημοσιότητα και φυσικά χρήμα. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς σε μια κοινωνία που το χρήμα έχει θεοποιηθεί, ενώ η Αρετή και η Τιμή θεωρούνται ελαττώματα και βαρίδια. Στην σημερινή εποχή η λέξις "ανάγκη" έχει διαστρεβλωθεί και ως έννοια και ως απονομή προτεραιοτήτων. Αποτελέσματα αυτής της διαστρέβλωσης είναι το δημογραφικό πρόβλημα -αφού κανείς δεν θεωρεί εαυτόν αρκετά πλούσιο για να μεγαλώσει παιδί- η κατακόρυφη ηθική κατάπτωση της Ελληνικής κοινωνίας, η αλλοίωση της ίδιας μας της αισθητικής - με το γυφτομπαρόκ να επιστρέφει στην τεχνολογική του παραλλαγή- η υπέρμετρη αδιαφορία που χαρακτηρίζει την Ελληνική κοινωνία απέναντι στους δυνάστες της, η λήθη που σιγά σιγά σκεπάζει την Ιστορίας μας και πολλά άλλα.

Το κομβικό σημείο

Βρισκόμαστε στο τέλος της εποχής των Ηρώων και στην απαρχή της εποχής της λήθης, όπου όλα θα ξεχαστούν και το εφήμερο θα αποτελεί το μόνο κριτήριο για τις αποφάσεις και τις κινήσεις μας. Βρισκόμαστε στην φάση που όλα τα βιβλία φιλοσοφίας κινδυνεύουν να πεταχτούν στα σκουπίδια ως άχρηστα, αφού γράφηκαν για ανθρώπους έμψυχους και όχι για μηχανές παραγωγής. Μιλάμε για το τέλος όλων όσων στο παρελθόν ενέπνευσαν τους Αγώνες, αφού όλα αυτά θα αντικατασταθούν με τα οικονομικά αίτια, ήδη το έχουμε δει να γίνεται. Οι οικονομικώς σκεπτόμενοι ραγιάδες προφανώς και είναι πολύ περισσότεροι από τους Ελληνικώς σκεπτόμενους, άλλωστε πάντα έτσι ήταν, αφού τις επαναστάσεις τις έκαναν οι φωτισμένες μειοψηφίες και τις επέβαλαν στους μικροαστούς και στους ραγιάδες. Μία επανάσταση που όπως είπαμε και στο προηγούμενο άρθρο πρέπει να είναι Ατομική, Κοινωνική, Ηθική, Καλλιτεχνική, Φιλολογική, Ιδεολογική και Πνευματική. Βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο που θα πρέπει όλοι να διαλέξουμε πλευρά σε έναν πόλεμο που μαίνεται εδώ και χιλιετίες και οδηγεί στο τέλος του Χρόνου. Η μία πλευρά οδηγεί στο Έθνος και στον σοσιαλισμό, ενώ η άλλη στις σύγχρονες δουλοπαροικίες των πολυεθνικών εταιριών και των μεγαλουπόλεων. Καλείστε να διαλέξετε!

ΠΗΓΗ : http://ideatons.blogspot.com/2010/11/blog-post_26.html